Chi Cu li (Nycticebus)

Chi Cu li (Nycticebus) thuộc họ Cu li (Lorisidae), bộ Linh trưởng (Primates). Đây là nhóm linh trưởng sống trên cây, hoạt động về đêm, có thân hình nhỏ bé, lông dày mềm và đôi mắt to tròn giúp nhìn rõ trong bóng tối.

Các loài trong chi này phân bố rộng rãi ở Đông Nam Á: Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanmar, Malaysia, Indonesia, và một phần miền nam Trung Quốc. Chúng di chuyển chậm rãi, thường bò từ cành này sang cành khác thay vì nhảy nhanh như nhiều loài khỉ khác.

Thức ăn chính của cu li bao gồm côn trùng, quả chín, mật hoa, nhựa cây, và đôi khi là các loài động vật nhỏ. Một đặc điểm đặc biệt của chi Nycticebus là có tuyến độc ở cánh tay, khi liếm vào và cắn, chất độc này có thể gây thương tích và làm con mồi hoặc kẻ thù bị tê liệt.

Hiện nay, chi Cu li có nhiều loài đã được xác định, tiêu biểu là:

• Cu li nhỏ (Nycticebus pygmaeus) – phân bố ở Việt Nam, Lào, Campuchia.

• Cu li lớn (Nycticebus bengalensis) – từ Đông Bắc Ấn Độ đến Việt Nam.

• Cùng các loài khác ở Indonesia như N. javanicus, N. coucang.

Tất cả các loài trong chi Cu li đều đang bị đe dọa, được liệt kê trong Sách Đỏ IUCN và thuộc nhóm động vật hoang dã cấm buôn bán quốc tế theo CITES.